مدل و هرم شایستگی در صنایع مختلف

مدل عمومی شایستگی
در ابتدا اجازه دهید چند نکته در خصوص چارچوب کلی مدل و هرم شایستگی که به شکل زیر نمایش داده می‌شود، بیان کنیم:

نکته‌ی اول: ترتیب ردیف‌ها در شکل هرمی به معنای سلسله مراتبی بودن و یا این که شایستگی‌های مطرح شده در ردیف‌های بالایی در سطح اهمیت بالاتری قرار دارند، نیست.

نکته‌ی دوم:ما در اینجا سه ردیف داریم:

ردیف 1 بیانگر شایستگی­های اثربخشی شخصی است در در مقاطع مختلف زندگی به آنها احتیاج داریم.  این شایستگی‌ها اغلب با عنوان “مهارت­های نرم” شناخته می­شوند. به طور کلی یادگیری شایستگی­های اثربخشی شخصی در خانه و اجتماع صورت می­گیرد و در مدرسه و محل کار تقویت می­گردد. آنها ویژگی­ها و صفات شخصی را بیان می‌کنند  که ممکن است در حال حاضر چالش­هایی برای توسعه و یا ارزیابی آنها وجود داشته باشد.

این شایستگی­ها به صورت عمومی عبارتند از:

  • مهارت­های درون فردی
  • تمامیت
  • حرفه­ای گری
  • ابتکار عمل
  • قابلیت اطمینان  و اعتماد
  • انعطاف پذیری
  • یادگیری
  • استقلال

ردیف 2 بیانگر شایستگی­های علمی است. شایستگی­هایی مهم و درجه اول که یادگیری آن در محیط مدرسه صورت می‌گیرد. آنها عبارتند از عملکردهای شناختی و سبک­های تفکر. در اکثر صنایع و مشاغل داشتن شایستگی­های علمی امری ضروری است.

این شایستگی­ها نیز به صورت عمومی عبارتند از:

  • خواندن
  • نوشتن
  • ریاضی و علوم
  • مهندسی و تکنولوژی
  • ارتباطات
  • تحلیل­گری
  • تفکر انتقادی
  • مهارت­های پایه‌ای کامپیوتر

ردیف 3 شایستگی­های مورد نیاز در محل کار را بیان می­کند. این شایستگی­ها بیانگر انگیزه­ها، صفات و ویژگی‌های شخصی و شخصیتی است.

این شایستگی­ها به صورت عمومی عبارتند از:

  • کارتیمی
  • مشتری محوری
  • تفکر خلاق
  • حل مساله
  • تصمیم گیری
  • کار با تکنولوژی و ابزار
  • برنامه ریزی و سازماندهی
  • بازرسی،کنترل و ثبت
  • آشنایی با اصول کسب و کار
  • پایداری

بنابراین مدل و هرم عمومی شایستگی به قرار زیر است:

به طور کلی شایستگی­های ردیف 1 و 2 و 3 در تعداد زیادی از صنایع و مشاغل قابل اجرا هستند.

 برای اطمینان از اینکه مدل هرم‌های شایستگی نشان دهنده دانش و مهارت‌های بنیادی مورد نیاز نیروی کار امروز است، اداره اشتغال و آموزش آمریکا(ETA) یک بازبینی بر روی 22 مدل صنعتی در Clearinghouse انجام داد و تغییرات مختلفی که در طول زمان در سطوح 1-3 بوجود آورده بودند را تحلیل کرد. بر اساس این بازبینی، اطلاعات را برای بروزرسانی مدل هرم شایستگی تثبیت نمود تا اطمینان حاصل شود آن شایستگی‌ها بطور دقیق منعکس کننده نیازهای نیروی کار از صنعت می‌باشند.

مدل‌های شایستگی مذکور توسط مشاوره مدیریت سبا ترجمه شد و به شرح زیر قابل بهره‌برداری است:

  • مدل شایستگی در صنعت ساخت و ساز
  • مدل شایستگی در صنعت فناوری اطلاعات
  • مدل شایستگی در صنعت غذا و نوشیدنی
  • مدل شایستگی در صنعت خرده فروشی
  • مدل شایستگی در صنعت خدمات فنی و مهندسی
  • مدل شایستگی در صنعت حمل و نقل، لجستیک و انبارداری
  • مدل شایستگی در صنعت انرژی و تسهیلات و تجهیزات
  • مدل شایستگی در صنعت اقامت، گردشگری و رویدادها
  • مدل شایستگی در خدمات مالی و بیمه
  • مدل شایستگی در حوزه کارآفرینی
  • مدل شایستگی در حوزه بهداشت و سلامت
  • مدل شایستگی در تولید(هوافضا، اتوماسیون و تولید پیشرفته)